Ngày 6/11/2025, tại Hà Nội, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã phối hợp với Tập đoàn IEC và Công ty Backbase tổ chức Tọa đàm “Ngân hàng số Việt Nam trong kỷ nguyên AI: Cơ hội bứt phá tăng trưởng vượt trội”.
Tham dự sự kiện có Ông Phạm Anh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Thanh toán, NHNN; TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA cùng đại diện nhiều ngân hàng thương mại hội viên và chuyên gia công nghệ, nhằm vạch rõ chiến lược ứng dụng AI để phát triển bền vững và an toàn.
AI - Từ công cụ hỗ trợ đến “đồng nghiệp ảo”
TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam
Phát biểu khai mạc, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA), nhấn mạnh rằng chủ đề này đang mở ra một bước ngoặt cho ngành ngân hàng.
Theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, quá trình chuyển đổi số ngành ngân hàng đã trải qua nhiều chặng đường phát triển đáng nhớ. Bắt đầu từ việc số hóa kênh giao dịch, tiến đến hiện đại hóa hệ thống lõi, và sau đó là kết nối mở với các hệ sinh thái. "Giờ đây, chúng ta lại bước sang hành trình mới đó là: ngân hàng vận hành bằng AI" TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.
Lý giải tại sao các ngân hàng phải vận hành AI trong kỷ nguyên số, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA đã chỉ ra 4 giá trị cốt lõi mà AI có thể mang lại cho các ngân hàng Việt Nam:
Một là tăng trưởng chất lượng: Thông qua việc thiết kế hành trình khách hàng siêu cá nhân hóa, tăng hiệu quả bán chéo, giảm tỷ lệ khách hàng rời bỏ và mở rộng việc sử dụng sản phẩm.
Hai là vận hành tinh gọn: Đạt được nhờ tự động hóa thông minh từ đầu đến cuối, giúp giảm chi phí vận hành, nâng cao năng suất và rút ngắn thời gian đưa sản phẩm mới ra thị trường.
Ba là quản trị rủi ro chủ động: AI cho phép phát hiện gian lận theo thời gian thực, mô hình hóa rủi ro một cách linh hoạt và tăng cường phòng thủ an ninh mạng.
Bốn là niềm tin và tuân thủ: Đảm bảo việc ứng dụng AI một cách có trách nhiệm, minh bạch, bảo vệ quyền riêng tư dữ liệu và đáp ứng các yêu cầu pháp lý đang dần hoàn thiện.
Quang cảnh tọa đàm
TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, AI không chỉ giúp ngân hàng làm nhanh hơn, tiết kiệm chi phí hơn, mà quan trọng hơn là "giúp hiểu khách hàng sâu hơn, dự đoán tốt hơn, và tương tác cá nhân hóa theo thời gian thực, ở quy mô rất lớn".
Dẫn báo cáo của Deloitte, TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết các ngân hàng đầu tư hàng đầu thế giới có thể cải thiện hiệu suất kinh doanh từ 27% đến 35% nhờ ứng dụng AI. Doanh thu trên mỗi nhân viên dự kiến tăng thêm đến 3,5 triệu USD vào năm 2026.
Tại Việt Nam, ghi nhận nhiều ngân hàng đã tiên phong triển khai các ứng dụng AI như chatbot, eKYC, phân tích dữ liệu dự đoán hành vi khách hàng và phát hiện gian lận, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ.
Mặc dù lợi ích AI đem lại là rất lớn, TS. Nguyễn Quốc Hùng cũng thẳng thắn chỉ ra các thách thức phải vượt qua để biến tiềm năng thành kết quả. Đó là các thách thức từ khâu khai thác, triển khai, quản trị dữ liệu, đến việc cân bằng giữa yếu tố con người và tự động hóa, nâng cao kỹ năng sử dụng và năng lực tổ chức.
Đặc biệt, ông nhấn mạnh tầm quan trọng của sự hợp tác: "giữa ngân hàng với cơ quan quản lý, với fintech, với các đối tác công nghệ, để đổi mới nhanh mà vẫn an toàn, tuân thủ và bền vững".
Ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Phát biểu tại tọa đàm, ông Phạm Anh Tuấn - Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) cho rằng, AI đang phát triển theo ba lớp năng lực chính: AI dự báo (Predictive AI): Phân tích dữ liệu lịch sử để chấm điểm tín dụng, dự báo hành vi và phát hiện gian lận; AI tạo sinh (Generative AI - GenAI): Sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để tóm tắt, tạo sinh nội dung như báo cáo, hợp đồng; AI tác nhân (Agentic AI): Giai đoạn AI "hành động", có thể tự lập kế hoạch, điền biểu mẫu, đóng vai trò như trợ lý vận hành thông minh.
Theo khảo sát EY-Parthenon 2025, 77% ngân hàng toàn cầu đã triển khai hoặc thử nghiệm GenAI. Ông Tuấn khẳng định: “GenAI không còn là thử nghiệm, mà đã trở thành năng lực cốt lõi”. Ông nhấn mạnh AI sẽ không thay thế con người, mà trở thành “đồng nghiệp ảo” giúp cán bộ ngân hàng làm việc nhanh hơn và sáng tạo hơn. Đặc biệt, ông Tuấn nhận định Việt Nam đang có “cơ hội vàng” để bứt phá nhờ nền tảng pháp lý vững chắc, như Nghị định 13/2023/NĐ-CP về bảo vệ dữ liệu cá nhân và Nghị định 52/2024/NĐ-CP về thanh toán không dùng tiền mặt.
Để đổi mới an toàn, ông Tuấn nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác đa bên, giữa ngân hàng, cơ quan quản lý, fintech và doanh nghiệp công nghệ, để “đổi mới nhanh nhưng vẫn an toàn, tuân thủ và bền vững”. Đồng thời đề xuất ba trụ cột: (1) Xây dựng khung quản trị rủi ro AI cấp ngành; (2) Thành lập Hội đồng đạo đức AI tại các ngân hàng hoặc NHNN; và (3) Đào tạo nhận thức AI toàn diện.
Theo ông Tuấn, AI không thể thay thế cảm xúc, kinh nghiệm và đạo đức của con người. Nhưng nếu dùng đúng và quản trị đúng, AI sẽ khuếch đại sức mạnh trí tuệ, nâng cao hiệu suất và củng cố niềm tin xã hội.
Chuyên gia Backbase giải pháp thực tiễn thuộc nền tảng BackperSuit
Tại tọa đàm, đại diện Backbase đã giới thiệu các giải pháp thực tiễn thuộc nền tảng BackperSuit. Nổi bật là sản phẩm Customer Lifetime Orchestrator (CLO), đóng vai trò điều phối toàn bộ vòng đời khách hàng.
Giải pháp này kết hợp Machine Learning (xác định sản phẩm phù hợp) và Agentic AI (tự động lập kế hoạch marketing cá nhân hóa). Đi kèm là các "trợ lý ảo" như Financial Coach (tư vấn khách hàng) và Employee Coach (hỗ trợ nhân viên).
Đặc biệt, đại diện Backbase nhấn mạnh, các mô hình này được triển khai nội bộ, không kết nối Internet, đảm bảo an toàn dữ liệu tuyệt đối và tuân thủ quy định của ngân hàng.
Các đại biểu tham dự tọa đàm chụp ảnh lưu niệm
Tọa đàm đã khẳng định vai trò chiến lược của AI trong ngành tài chính. Với sự chủ động hợp tác, ngành ngân hàng Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để biến AI thành năng lực cốt lõi, kiến tạo một hệ sinh thái tài chính thông minh, an toàn và nhân văn.
T.Đ
