Tham dự Tọa đàm có TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA; ông Đỗ Việt Hùng, Ủy viên Hội đồng Hiệp hội, Thành viên Ủy ban Chính sách, Trưởng Ban Kiểm tra VNBA, Thành viên Hội đồng quản trị Vietcombank; ông Hoàng Minh Tiến, Trưởng phòng Quản lý chính sách và Chuyển đổi số, Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; bà Nguyễn Thị Phương, Chủ nhiệm CLB Pháp chế Ngân hàng VNBA; các thành viên Ủy ban Chính sách và Tổ giúp việc; đại diện Ủy ban Công nghệ; đại diện Lãnh đạo các ban, trung tâm tại Trụ sở chính của Vietcombank; cùng đại diện các tổ chức hội viên VNBA tham dự trực tiếp và trực tuyến tại các điểm cầu.
Cần một hệ sinh thái số liên kết, không rời rạc
TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam
Phát biểu dẫn đề, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA cho rằng bối cảnh mới với các quy định ngày càng chặt chẽ về bảo vệ dữ liệu cá nhân, giao dịch điện tử và an ninh mạng đòi hỏi ngành ngân hàng phải phát triển hệ sinh thái số theo hướng kết nối xuyên biên giới, thay vì chỉ thuần túy kế thừa hoạt động nội bộ.
Hệ sinh thái đó phải vừa phục vụ mục tiêu kinh doanh, vừa tạo thuận lợi tối đa cho khách hàng; tăng cường năng lực phòng chống gian lận, giả mạo; đồng thời xử lý hiệu quả các hành vi lừa đảo trực tuyến - vấn đề đang được thảo luận sâu tại các diễn đàn ASEAN.
Ông đánh giá, ngành ngân hàng Việt Nam đang thuộc nhóm có tốc độ chuyển đổi số nhanh nhất khu vực với nhiều thành tựu nổi bật. Tuy nhiên, các vướng mắc về chuẩn hóa kết nối, hạ tầng kỹ thuật quốc tế và cơ chế chia sẻ chi phí vẫn còn hiện hữu.
Quang cảnh tọa đàm
TS. Nguyễn Quốc Hùng cho biết, có những trường hợp hạ tầng kỹ thuật đã sẵn sàng nhưng khi triển khai lại phát sinh vướng mắc. Các kênh thanh toán QR với Lào, Campuchia đã cải thiện, nhưng chi phí và cơ chế chia sẻ lợi ích khi mở rộng sang các thị trường khác vẫn cần tiếp tục được bàn thảo. Để thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số và tăng tốc triển khai các dịch vụ mới, TS. Nguyễn Quốc Hùng đề xuất 5 hướng ưu tiên. Trước hết, cần chuẩn hóa tiêu chuẩn kỹ thuật và xây dựng nền tảng dùng chung nhằm giảm chi phí kết nối giữa các ngân hàng. Tiếp đó, phải hoàn thiện cơ chế chia sẻ dữ liệu, bảo đảm minh bạch, an toàn và tuân thủ Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Bên cạnh đó, an ninh mạng phải được đặt là yêu cầu tiên quyết trong mọi dịch vụ số. Đồng thời, cần xây dựng khung phí minh bạch và hài hòa lợi ích giữa các bên khi cung cấp dịch vụ xuyên biên giới. Cuối cùng, TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác quốc tế, đặc biệt trong các sáng kiến số hóa tài trợ thương mại, phòng chống gian lận và kết nối với các nền tảng khu vực.
TS. Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, chuyển đổi số không phải cuộc chơi của từng ngân hàng. Cần tinh thần hợp tác thực chất để hình thành một hệ sinh thái chung, đồng bộ, an toàn và hiệu quả.
Ông Đỗ Việt Hùng - Ủy viên Hội đồng Hiệp hội, Thành viên Ủy ban Chính sách, Thành viên HĐQT Vietcombank
Phát biểu khai mạc, ông Đỗ Việt Hùng - Ủy viên Hội đồng Hiệp hội, Thành viên Ủy ban Chính sách, Thành viên HĐQT Vietcombank cho rằng trong bối cảnh Chính phủ thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, ngành ngân hàng đang giữ vai trò hạ tầng tài chính trọng yếu. Vì vậy, phát triển hệ sinh thái ngân hàng số là nhiệm vụ cấp thiết nhằm nâng cao trải nghiệm người dân, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và mở rộng tài chính toàn diện.
Với mục tiêu tăng trưởng cao từ 2025 và duy trì mức hai con số những năm tiếp theo, toàn ngành cần nỗ lực mạnh mẽ và đồng bộ. Phát triển hệ sinh thái ngân hàng số vì vậy có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, phù hợp xu thế quốc tế và hỗ trợ hội nhập, nhất là trong thanh toán xuyên biên giới bằng mã QR.
Ông Đỗ Việt Hùng nêu một số chủ đề trọng tâm cần thảo luận gồm: tăng cường hợp tác để các ngân hàng “cùng thắng”; thúc đẩy tiêu chuẩn hóa nhằm kết nối và triển khai dịch vụ nhanh, hiệu quả; bảo đảm an toàn, bảo mật trong chuyển đổi số; và các giải pháp giảm chi phí dịch vụ cho người dân, doanh nghiệp.
Ông kỳ vọng Tọa đàm sẽ làm rõ các nhóm giải pháp về hợp tác thay vì cạnh tranh, chuẩn hóa hạ tầng, đảm bảo an toàn bảo mật, đồng thời tìm cách giảm chi phí dịch vụ cho người dân và doanh nghiệp.
Các ngân hàng chia sẻ mô hình phát triển hệ sinh thái số
Tọa đàm ghi nhận nhiều chia sẻ từ các tổ chức tín dụng đang đi đầu trong chuyển đổi số. Các tham luận tại tọa đàm đã cho thấy, việc xây dựng hệ sinh thái số đang được các ngân hàng thúc đẩy mạnh mẽ với các chiến lược riêng biệt.
Bà Vũ Thị Thúy Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Ngân hàng số Vietcombank
Chia sẻ tại tọa đàm, bà Vũ Thị Thúy Minh, Phó Giám đốc Trung tâm Ngân hàng số Vietcombank cho biết, Vietcombank đang triển khai chiến lược phát triển hệ sinh thái số toàn diện đến năm 2030, tích hợp đa kênh, kết nối dữ liệu quốc gia và mở rộng thanh toán số trong dịch vụ công. Vietcombank là ngân hàng tiên phong thực hiện Đề án 06, xác thực sinh trắc học hơn 14,5 triệu khách hàng, tích hợp VNeID và chữ ký số trong giao dịch.
Ông Hoàng Minh Tú, Phó Giám đốc Ban Phát triển sản phẩm bán lẻ BIDV
Ông Hoàng Minh Tú, Phó Giám đốc Ban Phát triển sản phẩm bán lẻ BIDV chia sẻ, ngân hàng BIDV đã xây dựng hệ sinh thái số trên bốn trụ cột: Chính phủ số, xã hội số, công dân số và doanh nghiệp số. Với 92% giao dịch của BIDV đã được thực hiện trên kênh số, trong đó ứng dụng SmartBanking đạt hơn 22 triệu người dùng. Đại diện BIDV cho biết vướng mắc lớn nhất hiện nay là thiếu dữ liệu liên ngành phục vụ thẩm định tín dụng, hạn chế trong cơ chế định danh điện tử và chi phí vận hành cao đối với cho vay nhỏ lẻ qua phương tiện điện tử.
Ông Trần Đình Khiêm, Giám đốc Ngân hàng số bán lẻ Techcombank
Ông Trần Đình Khiêm, Giám đốc Ngân hàng số bán lẻ Techcombank chia sẻ chiến lược "Chuyển đổi nhận thức" (Cognitive Transformation), xây dựng bộ máy phân tích dữ liệu (Data Brain) xử lý tới 8 tỷ điểm dữ liệu mỗi ngày, tập trung cá nhân hóa trải nghiệm. Ngân hàng đẩy mạnh tích hợp hệ sinh thái với WINLife, TCInvest, thẻ EcoCard theo tiêu chí bền vững (ESG), đồng thời kết nối sâu với các hệ thống thuế, hải quan và đối tác doanh nghiệp.
Bà Ngô Lan Anh, Giám đốc Tuân Thủ, Ứng xử Kinh doanh và Phòng chống Tội phạm Tài chính, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam
Bà Ngô Lan Anh, Giám đốc Tuân Thủ, Ứng xử Kinh doanh và Phòng chống Tội phạm Tài chính, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam lại nhấn mạnh vai trò của "Tuân thủ" như một đối tác chiến lược trong hệ sinh thái số. Ngân hàng ứng dụng mạnh mẽ RegTech (công nghệ tuân thủ), AI và Blockchain để giám sát giao dịch thời gian thực và phát hiện gian lận, đồng thời, xây dựng khung quản trị "AI có trách nhiệm" (Responsible AI) để kiểm soát rủi ro đạo đức và bảo vệ dữ liệu người dùng.
Hướng tới hệ sinh thái số liên thông, an toàn cần hành lang pháp lý đồng bộ
Tại Tọa đàm, các tổ chức tín dụng thống nhất rằng rào cản lớn nhất hiện nay là thiếu hành lang pháp lý đồng bộ về chia sẻ dữ liệu, định danh điện tử và cơ chế thử nghiệm sandbox.
Đại diện Vietcombank nêu các kiến nghị tập trung vào bốn nhóm giải pháp lớn, bao gồm cần hoàn thiện khung pháp lý về chia sẻ dữ liệu (Open Data); cho phép các ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước được đầu tư hoặc thành lập công ty công nghệ (Fintech); mở rộng cơ chế sandbox để thử nghiệm các công nghệ mới như tài sản số, token hóa và blockchain theo Nghị định 94/2025/NĐ-CP và nhóm giải pháp về định danh điện tử, phòng chống gian lận và an ninh mạng.
Đại diện BIDV kiến nghị Ngân hàng Nhà nước đóng vai trò dẫn dắt xây dựng tiêu chuẩn Open Banking và nền tảng chia sẻ dữ liệu dùng chung.
Đại diện Standard Chartered khuyến nghị cần chuyển dịch tư duy từ "Tuân thủ kiểm soát" sang "Tuân thủ đồng hành" để tạo động lực cho đổi mới, đồng thời kêu gọi sự hợp tác giữa các hệ sinh thái để phòng ngừa rủi ro gian lận lừa đảo đang ngày càng tinh vi.
Ông Hoàng Minh Tiến, Trưởng phòng Quản lý chính sách và Chuyển đổi số, Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
Ông Hoàng Minh Tiến, Trưởng phòng Quản lý chính sách và Chuyển đổi số, Cục Công nghệ Thông tin, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, Ngân hàng Nhà nước đã xác định nhiệm vụ trọng tâm trong chuyển đổi số là kịp thời nghiên cứu, xử lý các vấn đề mới để hỗ trợ các tổ chức tín dụng.
Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, Ngân hàng Nhà nước đã thành lập Phòng Quản lý chính sách và Chuyển đổi số, phụ trách các chính sách về công nghệ thông tin, an toàn thông tin và chuyển đổi số, đồng thời làm đầu mối tiếp nhận khó khăn từ các đơn vị để tham mưu hoàn thiện hành lang pháp lý.
Cùng với đó, Ngân hàng Nhà nước đang xây dựng bộ tiêu chuẩn dữ liệu và tiêu chuẩn kỹ thuật ngành Ngân hàng nhằm phục vụ kết nối, chia sẻ dữ liệu trong ngành và với các lĩnh vực khác; đồng thời yêu cầu các đơn vị tăng cường đầu tư hạ tầng số phục vụ mục tiêu chuyển đổi số toàn ngành.
Về thúc đẩy Open Banking, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông tư số 64/2024/TT-NHNN, với bộ tiêu chuẩn kỹ thuật đầu tiên cho phép các ngân hàng chia sẻ dữ liệu qua kiến trúc API thống nhất.
Thời gian tới, Cục Công nghệ Thông tin sẽ tiếp tục nghiên cứu, tham mưu ban hành thêm các chính sách về Open Banking, tập trung khai thác dữ liệu lớn và dữ liệu đặc thù của ngành để xây dựng hệ sinh thái dịch vụ số.
Phát biểu bế mạc tọa đàm, ông Đỗ Việt Hùng nhấn mạnh, hệ sinh thái ngân hàng số Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, nơi dữ liệu là tài sản cốt lõi. Kết nối mở qua API và chuẩn dữ liệu chung sẽ quyết định khả năng liên thông; còn an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu cá nhân là nền tảng duy trì niềm tin của người dùng.
Ông khẳng định tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau” sẽ tiếp tục là kim chỉ nam trong nỗ lực xây dựng hệ sinh thái ngân hàng số vì sự phát triển của doanh nghiệp, người dân và toàn bộ nền kinh tế số.
T.Đ
