Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa cập nhật Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 53/2013/NĐ-CP về việc thành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC.
Một nội dung trọng yếu của dự thảo là mở rộng phạm vi đối tượng mà VAMC được phép mua nợ xấu theo giá trị thị trường. Theo đó, bên cạnh các tổ chức tín dụng trong nước, VAMC được quyền mua nợ từ ngân hàng 100% vốn nước ngoài, ngân hàng liên doanh và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Dự thảo bổ sung cơ chế cưỡng chế bán nợ đối với các tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ xấu từ 3% trở lên, đi kèm yêu cầu kiểm toán độc lập và phương án tái cơ cấu được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt.
Đáng chú ý, phần chênh lệch giữa giá trị sổ sách và giá trị thị trường khi bán nợ sẽ được phép phân bổ dần vào chi phí hoạt động trong tối đa 5 năm, áp dụng với các tổ chức tín dụng lỗ hoặc có nguy cơ thua lỗ do bán nợ. Quy định này nhằm khuyến khích các tổ chức tín dụng mạnh dạn xử lý nợ xấu mà không gây áp lực đột biến đến báo cáo tài chính.
VAMC cũng được phép thuê tổ chức định giá độc lập để thẩm định khoản nợ và tài sản bảo đảm khi cần thiết, bảo đảm tính khách quan và sát với giá thị trường.
Dự thảo bổ sung cơ chế cưỡng chế bán nợ đối với các tổ chức tín dụng có tỷ lệ nợ xấu từ 3% trở lên, đi kèm yêu cầu kiểm toán độc lập và phương án tái cơ cấu được Ngân hàng Nhà nước phê duyệt. Điều này thể hiện quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc giữ vững an toàn hệ thống tài chính.
Một điểm mới nổi bật trong dự thảo là bổ sung Điều 14a, quy định rõ VAMC được phát hành trái phiếu để mua nợ theo giá thị trường, thay vì chỉ được phát hành trái phiếu đặc biệt như trước đây.
Theo quy định mới, hoạt động phát hành trái phiếu để mua nợ theo cơ chế thị trường của VAMC sẽ không phải tuân thủ quy định chung về điều kiện, thủ tục phát hành trái phiếu doanh nghiệp, cũng như không áp dụng nguyên tắc huy động vốn theo quy định về quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
VAMC có thể áp dụng 4 phương thức phát hành: đấu thầu, bảo lãnh, đại lý và bán trực tiếp. Đây là các phương thức phổ biến trên thị trường vốn, giúp VAMC linh hoạt lựa chọn kênh phân phối phù hợp với điều kiện thị trường và nhà đầu tư mục tiêu.
Một điểm đáng chú ý là: trái phiếu do VAMC phát hành, nếu được tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài nắm giữ, sẽ đủ điều kiện tham gia nghiệp vụ thị trường mở và tái cấp vốn tại Ngân hàng Nhà nước.
Quy định này giúp tăng tính thanh khoản cho trái phiếu VAMC, tạo động lực để các ngân hàng tham gia, đồng thời nâng cao hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ thông qua kênh thị trường mở. Qua đó, trái phiếu VAMC không chỉ là công cụ xử lý nợ xấu mà còn đóng vai trò hỗ trợ thanh khoản cho hệ thống ngân hàng.
Dự thảo cũng sửa đổi điều kiện cấp tín dụng cho khách hàng đã bán nợ xấu cho VAMC. Theo đó, tổ chức tín dụng có thể xem xét cấp tín dụng trở lại không chỉ dựa trên phương án sản xuất, kinh doanh khả thi mà còn dựa trên dự án đầu tư khả thi của khách hàng.
Điều chỉnh này phản ánh thực tiễn hoạt động tín dụng hiện nay, đồng thời tạo điều kiện để doanh nghiệp quay lại tiếp cận vốn, góp phần thúc đẩy phục hồi kinh tế.
