Sáng ngày 11/5, ngay sau Lễ khai mạc Phiên họp thứ 11, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2021; tình hình triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và NSNN những tháng đầu năm 2022.
Giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn
Thẩm tra về Báo cáo kinh tế - xã hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Kinh tế cơ bản nhất trí với các kết quả đạt được.
Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho rằng, trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, bùng phát mạnh, chịu các tác động nghiêm trọng cả về y tế, kinh tế - xã hội, tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quyết tâm và nỗ lực lớn của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của nhân dân, chúng ta đã vượt qua khó khăn, thách thức, đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng.
Cụ thể, kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì ổn định; tỷ giá, thị trường ngoại tệ, dự trữ ngoại hối nhà nước tiếp tục được củng cố; CPI bình quân cả năm chỉ tăng 1,84%, thu NSNN tăng 202,9 nghìn tỷ đồng; GDP quý IV/2021 tăng trưởng 5,22%...
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh phát biểu tại Phiên họp.
Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế cũng nêu rõ một số vấn đề cần quan tâm phân tích, đánh giá, như so với số đã báo cáo Quốc hội, chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động xã hội chỉ đạt 4,71% thấp hơn mục tiêu 4,8%... Chính phủ cần bổ sung, đánh giá sâu sắc hơn, đánh giá rõ hơn về hiệu quả phân bổ NSNN, huy động, sử dụng nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch COVID-19; chỉ rõ tồn tại, hạn chế, các bộ, ngành, cơ quan, địa phương làm tốt, chưa tốt; Tiến độ thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp; việc hoàn thiện quy định pháp luật về cổ phần hóa và sắp xếp, đổi mới các đơn vị sự nghiệp công còn rất chậm và không hoàn thành mục tiêu theo kế hoạch...
Đối với Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022, bên cạnh những nhiệm vụ, giải pháp theo báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ tiếp tục giữ ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn, điều hành chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ chính sách tiền tệ và tài khóa. Đồng thời, bổ sung, điều chỉnh các giải pháp về hoàn thiện thể chế, pháp luật trong công tác phòng, chống dịch theo yêu cầu Nghị quyết 30/2021/QH15; triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình phòng, chống dịch COVID-19; tổ chức tiêm vắc xin phòng COVID-19 hiệu quả cho trẻ em từ 5-12 tuổi. Nghiên cứu, hướng dẫn việc áp dụng phương pháp đánh giá cấp độ dịch theo tình hình mới.
Tỷ lệ giải ngân 04 tháng đầu năm đạt 18,48% tương đương cùng kỳ năm 2021, trong đó 17 bộ, cơ quan trung ương chưa giải ngân. Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị làm rõ các Bộ, cơ quan này, nguyên nhân, trách nhiệm việc chậm giải ngân. Đồng thời, lưu ý năm 2022, nhiệm vụ giải ngân là rất nặng nề, đề nghị báo cáo rõ khả năng hấp thụ nguồn vốn, hoàn thành kế hoạch.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế cũng cho biết, thị trường chứng khoán xuất hiện các hiện tượng thao túng giá, làm giá ngày càng tinh vi; thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin của một số doanh nghiệp đại chúng, công ty niêm yết, nhà đầu tư còn chưa bảo đảm. Cơ quan thẩm tra đề nghị đánh giá cụ thể những rủi ro đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian vừa qua, trong đó cần làm rõ rủi ro các doanh nghiệp không có khả năng trả nợ đến hạn và có các giải pháp phù hợp để giải quyết...
Bên cạnh đó, xây dựng phương án hỗ trợ doanh nghiệp, bảo đảm duy trì chuỗi cung ứng, tránh làm gián đoạn hoạt động sản xuất, xuất khẩu. Khuyến nghị và hướng dẫn doanh nghiệp đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa đối tác xuất khẩu và đầu tư để giảm thiểu tác động tiêu cực và bảo đảm ứng phó, thích ứng tốt với các biến động kinh tế thế giới.
Kiểm soát tốt nguồn cung, chuỗi cung ứng vật tư, nhiên liệu sản xuất, không để đứt gãy, đặc biệt là chuỗi cung ứng của thế giới với Việt Nam. Theo dõi chặt chẽ thị trường, giá cả hàng hóa, đặc biệt là vật tư, nguyên liệu đầu vào cho sản xuất; bảo đảm cung ứng, lưu thông hàng hóa và các cân đối lớn của nền kinh tế, nhất là cân đối về điện, than, xăng dầu.
Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị cần báo cáo rõ hơn tình trạng đẩy giá đất trong đấu giá đất đai để trục lợi; hiện tượng môi giới bất động sản liên kết làm giá, gây sốt đất, làm bất ổn thị trường; việc giao đất không qua đấu giá làm thất thoát cho NSNN; hiệu quả sử dụng đất của các dự án. Đề nghị cần có giải pháp quản lý chặt chẽ các giao dịch bất động sản chưa đạt chuẩn; có giải pháp phù hợp để xác định sát giá thị trường bất động sản nhằm tránh thất thu thuế.
Đồng tình với các nhận định trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, cần tăng cường quản lý, giám sát thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản. Cùng với việc có giải pháp để ổn định thị trường, niềm tin của nhà đầu tư.
Nhanh chóng triển khai hiệu quả các chính sách tài khóa - tiền tệ đã được ban hành
Tại phiên họp sáng nay, trình bày báo cáo thẩm tra NSNN, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường bày tỏ cơ bản nhất trí với Báo cáo của Chính phủ cũng như các giải pháp điều hành về kinh tế - ngân sách của Chính phủ đề ra từ nay đến cuối năm 2022.
Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường trình bày báo cáo thẩm tra NSNN.
Ủy ban Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ xây dựng kế hoạch, giải pháp thực hiện chi tiết, cụ thể hơn. Bám sát mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và Nghị quyết của Quốc hội về dự toán NSNN năm 2022. Thực hiện chính sách tài khóa linh hoạt, phối hợp đồng bộ với chính sách tiền tệ để hỗ trợ sản xuất - kinh doanh phát triển.
Cùng với đó, đề nghị Chính phủ triển khai nhanh chóng, hiệu quả các chính sách đã được ban hành. Đẩy nhanh tiến độ triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Về chi và cân đối NSNN năm 2022, Ủy ban Tài chính - Ngân sách cơ bản nhất trí với Báo cáo của Chính phủ và đề nghị lưu ý Chính phủ sớm có biện pháp, quyết liệt chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư phát triển, có giải pháp tháo gỡ khó khăn trong công tác triển khai, thực hiện.
Việc triển khai 3 Chương trình mục tiêu quốc gia tiếp tục không bảo đảm tiến độ, thể hiện việc chưa nghiêm túc trong thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, ảnh hưởng đến hiệu quả nguồn lực trong bối cảnh NSNN hạn hẹp, trong khi đối tượng thụ hưởng chủ yếu là người dân tộc thiểu số, người yếu thế đang gặp nhiều khó khăn, cần hỗ trợ kịp thời.
Ủy ban Tài chính - Ngân sách cũng đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn chỉnh phân bổ số tăng thu NSNN năm 2021 trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đồng thời, tăng cường kiểm soát thị trường vốn, thị trường bất động sản, ổn định tâm lý đầu tư, kiểm soát chặt chẽ các hành vi thao túng thị trường. Tăng cường công tác theo dõi, đánh giá, giám sát, kiểm tra, thanh tra việc quản lý, sử dụng NSNN, xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật, bảo đảm tiết kiệm, hiệu quả, tránh tiêu cực, thất thoát, lãng phí…
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, dự báo từ nay đến cuối năm 2022 kinh tế - xã hội còn gặp nhiều thách thức, nhất là để đạt được chỉ tiêu tăng trưởng theo kế hoạch đầu năm, cộng với tác động của chính sách tài khóa tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội thì mục tiêu phải đạt được khoảng từ 8 đến 8,5%. Đây là một thách thức rất lớn.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ điều hành linh hoạt, hiệu quả chính sách tài khóa, chính sách tiền tệ và các chính sách khác. Tăng cường quản lý, giám sát thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thị trường bất động sản. Cùng với việc có giải pháp để ổn định thị trường, niềm tin của nhà đầu tư, có chính sách đảm bảo cân đối cung cầu, bình ổn giá hàng hóa, nhất là điện, than, xăng, dầu và vật tư nông nghiệp.
Cùng với đó, khẩn trương triển khai các nhiệm vụ, giải pháp về tài khóa, tiền tệ theo Nghị quyết 43 của Quốc hội và các nghị quyết về kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm, kế hoạch tài chính 5 năm thực hiện hiệu quả các chính sách hỗ trợ người dân, người lao động, các chính sách an sinh xã hội, mở cửa trở lại trường học phù hợp, đảm bảo chất lượng dạy và học.
