Thông tin được Ngân hàng Nhà nước cho biết trong báo cáo gửi Quốc hội mới đây. Hiện 5 ngân hàng được kiểm soát đặc biệt, gồm CBBank, OceanBank, GPBank, DongABank và SCB.
Đầu năm 2023, Ngân hàng Nhà nước cho biết đã được phê duyệt chủ trương chuyển giao bắt buộc với CBBank, OceanBank, GPBank và DongABank. Tuy nhiên, trong báo cáo mới nhất, cơ quan này cho biết Chính phủ quyết định chủ trương chuyển giao bắt buộc ba ngân hàng.
Theo đó, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện kiểm soát đặc biệt DongABank và SCB. Ngoài ra, cơ quan quản lý sẽ giám sát tăng cường đối với Ngân hàng Quốc Dân (NCB).
Kiểm soát đặc biệt là biện pháp nghiệp vụ nhằm kiểm soát chặt chẽ, hạn chế tác động tiêu cực đến ngân hàng và hệ thống tổ chức tín dụng nói chung. Trong lịch sử ngành ngân hàng, đã có nhiều nhà băng từng bị rơi vào trường hợp kiểm soát đặc biệt nhưng sau đó đã phục hồi và phát triển mạnh.
Khó khăn trong việc cơ cấu nhóm ngân hàng này là việc tìm kiếm ngân hàng thương mại đủ điều kiện nhận chuyển giao bắt buộc. Việc này "kéo dài, khó khăn do phụ thuộc lớn vào sự tự nguyện tham gia và cần thời gian để thuyết phục cổ đông, nhất là cổ đông lớn, cổ đông chiến lược nước ngoài", theo Ngân hàng Nhà nước.
Ngoài ra, cơ chế, nguồn lực để xử lý các ngân hàng yếu kém, xây dựng phương án chuyển giao bắt buộc còn nhiều bất cập. Năng lực một số cán bộ, công chức thanh tra giám sát còn hạn chế, trong điều kiện áp lực xử lý khối lượng công việc lớn, phức tạp, yêu cầu khẩn trương về tiến độ.
Trước đó, theo Phó thủ tướng Lê Minh Khái, Chính phủ đã hoàn thành định giá ba ngân hàng và dự kiến trình cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án chuyển giao bắt buộc trong tháng 5, gồm Ngân hàng Xây dựng (CB), Đại Dương (Oceanbank), Dầu khí toàn cầu (GPBank). Các nhà băng này sẽ được chuyển giao cho nhà băng khác theo hình thức mua bắt buộc.
DongABank được thành lập và chính thức đi vào hoạt động vào năm 1992, với số vốn điều lệ ban đầu là 20 tỷ đồng. Tháng 8/2015, Ngân hàng Nhà nước quyết định kiểm soát đặc biệt với ngân hàng này, thời điểm đó Đông Á có vốn điều lệ 5.000 tỷ đồng, tổng tài sản gần 90.000 tỷ đồng.
Còn SCB vốn được hợp nhất bởi ba ngân hàng: SCB, Đệ Nhất (FCB) và Việt Nam Tín Nghĩa (TNB). Nhà băng này có tổng tài sản lớn nhất trong nhóm ngân hàng tư nhân và nằm trong nhóm 5 tổ chức tín dụng có quy mô tài sản lớn nhất thị trường. Từ giữa tháng 10, Ngân hàng Nhà nước đưa đơn vị này vào diện kiểm soát đặc biệt. Việc này để ổn định hoạt động, hạn chế tác động tiêu cực đến ngân hàng và hệ thống các tổ chức tín dụng.