Ngành ngân hàng năm 2024: Góp động lực vào sự phát triển kinh tế đất nước

Năm 2024, dù kinh tế toàn cầu biến động phức tạp, Việt Nam vẫn duy trì đà phục hồi ấn tượng với GDP tăng trên 7%, nằm trong nhóm tăng trưởng cao nhất thế giới. Lạm phát được kiểm soát hiệu quả, các cân đối lớn của nền kinh tế tiếp tục được đảm bảo.

Những chính sách tiền tệ linh hoạt và đồng bộ của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cùng sự nỗ lực của hệ thống tổ chức tín dụng, đã góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, củng cố niềm tin nhà đầu tư và nâng cao vị thế quốc gia trên trường quốc tế. Các tổ chức tín nhiệm hàng đầu như Fitch, Moody’s và S&P đều đánh giá tích cực về triển vọng kinh tế Việt Nam.

Nhân dịp đầu năm mới Ất Tỵ 2025, Mekong ASEAN phỏng vấn Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú về các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng trong năm 2024 và định hướng nhiệm vụ cho năm 2025.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Năm 2024, NHNN và ngành ngân hàng đã triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận vốn ngân hàng, thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, hỗ trợ phục hồi và tăng trưởng kinh tế.

Thứ nhất, về điều hành lãi suất, sau khi điều chỉnh giảm mạnh lãi suất vào năm 2023, NHNN tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành ở mức thấp để định hướng thị trường giảm lãi suất cho vay, góp phần hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.

Đây là bước đi thể hiện sự chủ động của NHNN, trong khi lãi suất thế giới vẫn neo ở mức cao và chỉ đến cuối năm mới điều chỉnh giảm, góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với kiểm soát lạm phát.

Mặt bằng lãi suất cho vay đối với các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại đã giảm 0,48% so với năm 2023 (riêng 4 ngân hàng thương mại có vốn Nhà nước gồm Vietcombank, Agribank, BIDV, Vietinbank, lãi suất cho vay đã giảm gần 1%).

Thứ hai, về điều hành tín dụng, để tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức tín dụng cung ứng nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế, ngày 31/12/2023, NHNN đã giao hết toàn bộ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2024 cho các tổ chức tín dụng và thông báo công khai nguyên tắc xác định để các tổ chức này chủ động thực hiện tăng trưởng tín dụng.

Trong điều kiện lạm phát được kiểm soát tốt dưới mức mục tiêu, năm 2024 NHNN đã chủ động 2 lần điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng (vào ngày 28/8/2024 và ngày 28/11/2024) mà không cần đề nghị từ phía các tổ chức tín dụng để kịp thời đáp ứng vốn cho nền kinh tế, hỗ trợ phát triển sản xuất, kinh doanh; đồng thời, tiếp tục triển khai chủ trương của Quốc hội, Chính phủ về nghiên cứu dỡ bỏ dần biện pháp giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng.

Thứ ba, NHNN đã tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý trong hoạt động cấp tín dụng với 16 văn bản được ban hành trong một thời gian ngắn, trong đó có nhiều quy định mới nhằm tạo thuận lợi cho hoạt động của các tổ chức tín dụng, cũng như nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng ngân hàng của người dân, doanh nghiệp, như khách hàng có thể thực hiện vay vốn trên môi trường số mà không cần trực tiếp đến ngân hàng (cho vay bằng phương tiện điện tử), đơn giản hóa thủ tục vay vốn đối với các khoản cho vay có mức giá trị nhỏ bao gồm cả việc cấp tín dụng qua thẻ,...

Cuối cùng là, NHNN cũng đã tổ chức các hội nghị trực tuyến toàn ngành; làm việc trực tiếp tại một số địa phương về công tác tín dụng; triển khai mạnh mẽ, sâu rộng chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp,... để đối thoại trực tiếp nhằm nắm bắt các khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc tiếp cận vốn vay ngân hàng, kịp thời xử lý, tháo gỡ.

Bên cạnh đó, NHNN đã có nhiều chỉ đạo, yêu cầu các tổ chức tín dụng thực hiện tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, lành mạnh; hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, lĩnh vực là động lực tăng trưởng kinh tế theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; kiểm soát chặt chẽ đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; tiếp tục duy trì ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi và nỗ lực hơn nữa để giảm mặt bằng lãi suất cho vay thông qua tiết giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.

Đồng thời, ngành ngân hàng đã đẩy mạnh triển khai các chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, trong đó một số chương trình triển khai hiệu quả và nhiều lần được nâng quy mô như chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm, thủy sản; chương trình cho vay liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long; chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư (hiện số vốn đăng ký đã trên 145.000 tỷ đồng). Đặc biệt ngành ngân hàng đã khẩn trương, kịp thời thực hiện các giải pháp hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3.

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Cơn bão số 3 vừa qua đã ảnh hưởng nặng nề đến đời sống kinh tế - xã hội của nhiều địa phương. Theo thống kê của 26 NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố, có khoảng 124.000 khách hàng bị ảnh hưởng với dư nợ là khoảng 192.000 tỷ đồng, chiếm 3,1% tổng dư nợ trên địa bàn. Với tinh thần tương thân tương ái, đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp, ngành ngân hàng đã chủ động triển khai quyết liệt, kịp thời với tinh thần trách nhiệm cao nhất các giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp bị ảnh hưởng.

NHNN đã ban hành 4 văn bản và tổ chức Hội nghị trực tuyến với UBND 26 tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3 để chỉ đạo và triển khai các giải pháp của ngành ngân hàng hỗ trợ tháo khó khăn giúp người dân doanh nghiệp như:

Cơ cấu lại thời hạn trả nợ, xem xét miễn giảm lãi vay, tiếp tục cho vay mới khôi phục sản xuất kinh doanh sau bão. Thực hiện xử lý nợ đối với khách hàng bị thiệt hại về vốn vay theo quy định hiện hành.

Đồng thời xây dựng các chương trình, các gói tín dụng mới với lãi suất phù hợp, khẩn trương xét duyệt cho vay mới và tạo điều kiện thuận lợi, dễ dàng cho người vay nhất là vấn đề tài sản bảo đảm, hạn mức tín dụng nhằm giúp khách hàng khắc phục khó khăn, ổn định sản xuất kinh doanh sau bão.

Về phía các tổ chức tín dụng, trên cơ sở chỉ đạo của NHNN và với tinh thần đồng hành, chia sẻ cùng khách hàng, các tổ chức đã tích cực và khẩn trương ban hành, công bố công khai các chương trình, các gói tín dụng nhằm kịp thời hỗ trợ, khắc phục thiệt hại do bão lũ gây ra, tạo điều kiện khách hàng khôi phục và thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đến 30/11/2024, các ngân hàng thương mại đã thực hiện: cho vay mới theo các chương trình ưu đãi với doanh số lũy kế là khoảng 43.000 tỷ đồng; hạ lãi suất cho những khoản vay hiện hữu đối với dư nợ khoảng 102.000 tỷ đồng.

Đồng thời, thực hiện các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 143/NQ-CP ngày 17/9/2024 của Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để khẩn trương khắc phục hậu quả bão số 3, NHNN đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 1510 ngày 04/12/2024 quy định về phân loại tài sản có, mức trích lập dự phòng rủi ro, phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro đối với khoản nợ của khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt; lũ, sạt lở đất sau bão số 3.

Cũng như ban hành Thông tư 53 ngày 04/12/2024 quy định về việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu thời hạn trả nợ đối với khách hàng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại của bão số 3, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3.

Với các quy định này, khách hàng vay vốn tại tổ chức tín dụng gặp khó khăn do ảnh hưởng, thiệt hại, ngập lụt, lũ, sạt lở đất sau cơn bão số 3 được xem xét cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ; chính sách được thực hiện đến hết ngày 31/12/2025.

Các giải pháp hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi bão Yagi của ngành ngân hàng đã phát huy hiệu quả, giúp giảm bớt tác động tiêu cực của bão Yagi đối với đời sống và kinh tế của người dân, doanh nghiệp. Việc giữ vững nguồn lực tài chính và các hỗ trợ kịp thời đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình phục hồi sau thiên tai, giúp cho người dân và doanh nghiệp sớm vượt qua khó khăn và trở lại hoạt động bình thường.

Mekong ASEAN: Năm 2023-2024, ngành Ngân hàng đã tổ chức nhiều Hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp với tần suất dày đặc. Thông qua hoạt động này, những nút thắt nào trong tiếp cận tín dụng đã được tháo gỡ, thưa ông?

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp được triển khai từ năm 2014, với hàng chục nghìn cuộc đối thoại kết nối đã được tổ chức trong 10 năm qua; trong đó, riêng năm 2023 đến hết quý 3 năm 2024 đã tổ chức gần 2.000 cuộc đối thoại, kết nối thông qua nhiều hình thức và quy mô đa dạng trên toàn quốc và tại các địa phương nhằm nắm bắt các khó khăn, vướng mắc và kịp thời có giải pháp tháo gỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quan hệ tín dụng ngân hàng.

Thông qua chương trình, không chỉ tháo gỡ các nút thắt trong quan hệ tín dụng mà còn mang lại nhiều lợi ích cho cả khách hàng và tổ chức tín dụng, cụ thể:

Về phía khách hàng được tiếp cận nguồn vốn vay với lãi suất hợp lý; các khó khăn, vướng mắc được ngành ngân hàng và các cơ quan liên quan (sở, ban, ngành) tìm giải pháp tháo gỡ; được kịp thời cập nhật thông tin cơ chế, chính sách về tín dụng, thanh toán, tiền gửi,… và các chương trình, sản phẩm của các tổ chức tín dụng.

Đối với các khách hàng gặp khó khăn về dòng tiền do ảnh hưởng của dịch bệnh, thiên tai, được các tổ chức tín dụng áp dụng chính sách cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, giúp khách hàng được cơ cấu lại nợ phù hợp với dòng tiền mà không bị chuyển sang nhóm nợ có mức độ rủi ro cao hơn; từ đó tạo điều kiện cho khách hàng được tiếp tục vay mới nhằm duy trì, phục hồi sản xuất kinh doanh.

Về phía các tổ chức tín dụng, thông qua chương trình giúp các tổ chức khơi thông được dòng vốn, tăng trưởng tín dụng bền vững, chất lượng, an toàn, hiệu quả, nâng cao tính chủ động và trách nhiệm chia sẻ khó khăn với khách hàng từ phía các ngân hàng.

Theo số liệu báo cáo, lũy kế từ đầu năm 2023 đến hết quý 3/2024, thông qua chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp, các tổ chức này đã cho vay được gần 3,3 triệu tỷ đồng cho hơn 470.000 lượt khách hàng; cơ cấu lại thời hạn trả nợ cho trên 2.700 lượt khách hàng với dư nợ trên 25.000 tỷ đồng; ngoài ra các tổ chức tín dụng còn thực hiện hỗ trợ bằng các hình thức khác như điều chỉnh giảm lãi suất, giảm phí,..

Phó Thống đốc Đào Minh Tú: Sang năm 2025, NHNN tiếp tục chủ động rà soát để sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động tín dụng ngân hàng.

Tiếp tục thực hiện các giải pháp tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng, phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Theo đó, NHNN tiếp tục chỉ đạo các tổ chức tín dụng: Hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Xây dựng các sản phẩm tín dụng cho các ngành, lĩnh vực phù hợp với chiến lược kinh doanh, khả năng cân đối nguồn lực của tổ chức tín dụng, chú trọng đầu tư tín dụng vào các dự án, công trình trọng điểm.

Tích cực triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp sau bão số 3 (cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ Quyết định số 1510/QĐ-TTg và Thông tư số 53/2024/TT-NHNN, giảm lãi suất, cho vay mới khôi phục, duy trì sản xuất kinh doanh…). Và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.

Ngành ngân hàng tiếp tục đẩy mạnh triển khai chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp; Triển khai quyết liệt các chương trình, chính sách tín dụng theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ (Chương trình cho vay đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản; Chương trình cho vay liên kết thực hiện Đề án một triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp khu vực đồng bằng sông Cửu Long; Chương trình cho vay nhà ở xã hội theo Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ…) và phối hợp với các bộ, ngành, địa phương kịp thời tháo gỡ vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.

Ngoài ra, NHNN tiếp tục hỗ trợ và tạo điều kiện để Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện tốt các chương trình, chính sách tín dụng ưu đãi theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tiếp tục đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ được giao của ngành Ngân hàng tại các Chương trình mục tiêu quốc gia. Cũng như tiếp tục triển khai kế hoạch hành động của ngành ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030.

Mekong ASEAN: Cám ơn những chia sẻ của Phó Thống đốc!

Nguồn: mekongasean.vn