Theo Công văn số 5832/BCT-TTTN ngày 06/08/2025 của Bộ Công thương về việc góp ý dự thảo Nghị định quy định về chính sách xuất nhập khẩu hàng hóa, phân phối dịch vụ và hàng hóa, sàn giao dịch hàng hóa, hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa trong Trung tâm tài chính tại Việt Nam (Dự thảo).
Bộ Công Thương cho biết, việc xây dựng và ban hành Nghị định là hết sức cấp thiết trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai xây dựng Trung tâm Tài chính Quốc tế (IFC) nhằm hội nhập sâu rộng vào chuỗi tài chính - thương mại toàn cầu, đồng thời cụ thể hóa Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển IFC tại Việt Nam.
Nghị định này góp phần triển khai chủ trương nêu trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng, đặc biệt là về hội nhập quốc tế, phát triển kinh tế số, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và xây dựng thể chế hiện đại. Đồng thời, tạo hành lang pháp lý đặc thù, ổn định cho IFC, ban hành quy định chuyên biệt điều chỉnh các hoạt động kinh tế hàng hóa, thương mại dịch vụ, giao dịch quốc tế và vận hành Sở giao dịch hàng hóa trong IFC.
Việc ban hành Nghị định cũng nhằm khắc phục khoảng trống pháp lý khi hiện chưa có cơ chế riêng cho khu vực IFC, qua đó đảm bảo môi trường đầu tư minh bạch, thông thoáng, tương thích với thông lệ quốc tế. Nhờ vậy, hình thành hệ sinh thái thuận lợi thu hút các định chế tài chính lớn, doanh nghiệp logistics, thương mại điện tử và tổ chức quốc tế đến IFC Việt Nam.
Ngoài ra, Nghị định sẽ tạo khuôn khổ pháp lý linh hoạt cho hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa và Sở giao dịch phái sinh hàng hóa, mở rộng giao dịch một số mặt hàng kinh doanh có điều kiện và sản phẩm mới như năng lượng, kim loại quý, tín chỉ carbon, tài chính xanh; cũng như các mô hình hiện đại như blockchain, fintech, thương mại điện tử xuyên biên giới. Đây là bước quan trọng giúp Việt Nam hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao vị thế trong hệ thống tài chính - thương mại quốc tế.
Theo đó, Bộ Công Thương xây dựng dự thảo Nghị định gồm 06 chương, 27 điều, bố cục chặt chẽ và logic, quy định các cơ chế, chính sách đặc thù thúc đẩy hoạt động thương mại, đầu tư trong IFC, đồng thời tạo môi trường pháp lý minh bạch, phù hợp chuẩn mực quốc tế.
Cụ thể, chương I, quy định chung: Nêu phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, giải thích từ ngữ và nguyên tắc chính sách trong IFC; nhấn mạnh tính đặc thù, linh hoạt, bảo đảm hội nhập và chủ quyền quốc gia.
Chương II, sàn và nền tảng giao dịch: Quy định các loại hình sàn giao dịch đặc thù (hàng hóa, carbon, kim loại quý, tài chính xanh, sản phẩm nghệ thuật...), điều kiện thành lập, cơ chế cấp phép, quyền và nghĩa vụ các bên, trách nhiệm của cơ quan điều hành và giám sát.
Chương III, hoạt động của Sở giao dịch hàng hóa: Cho phép thành lập Sở giao dịch hàng hóa độc lập trong IFC, vận hành theo chuẩn IOSCO; niêm yết sản phẩm mới (carbon, tài chính xanh, tài sản số...); sử dụng ngoại tệ, hợp đồng tiếng Anh; kết nối với trung tâm lưu ký, bù trừ và các sở giao dịch quốc tế.
Chương IV, chính sách xuất nhập khẩu hàng hóa: Áp dụng cơ chế hải quan riêng với thời gian thông quan tối đa 8 giờ; ứng dụng AI, blockchain; miễn kiểm tra chuyên ngành thông thường; cho phép lưu kho linh hoạt và xuất nhập khẩu tại chỗ qua khai báo điện tử.
Chương V, chính sách phân phối hàng hóa và dịch vụ: Bãi bỏ rào cản như yêu cầu ENT, tỷ lệ góp vốn nước ngoài; bỏ thủ tục thông báo nhượng quyền thương mại; khuyến khích dịch vụ hỗ trợ hiện đại như logistics, fintech, chuỗi cung ứng số.
Chương VI, tổ chức thực hiện: Giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp các bộ, ngành và địa phương; UBND TP.HCM và Đà Nẵng chịu trách nhiệm triển khai tại địa phương; khuyến khích ứng dụng công nghệ số và cơ chế một cửa điện tử toàn diện.
Chi tiết dự thảo Nghị định và tờ trình, quý hội viên xem tại đây. Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đề nghị các Ngân hàng hội viên nghiên cứu, tham gia ý kiến đối với dự thảo Nghị định này.
Văn bản góp ý của quý Ngân hàng hội viên (bao gồm cả file word) xin gửi về Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam theo địa chỉ email: thaoquyen020403@gmail.com trước ngày 12/08/2025 để tổng hợp (Điện thoại: 0961.020.403 - Ms. Thảo Quyên).
VNBA rất mong nhận được sự quan tâm, hợp tác của quý Ngân hàng hội viên.
PLNV