“Đầu tàu” trong triển khai thanh toán số
Thực hiện Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) của Chính phủ, nhiều tỉnh, thành ở khu vực miền Trung trong đó có Khánh Hòa đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị. Trên cơ sở chỉ đạo của Trung ương, UBND tỉnh kịp thời cụ thể hóa bằng các kế hoạch hành động phù hợp với điều kiện thực tế địa phương, tạo nền tảng quan trọng để TTKDTM từng bước đi vào đời sống.
Trong tiến trình đó, ngành Ngân hàng ở địa phương giữ vai trò nòng cốt, lực lượng trực tiếp đưa các giải pháp thanh toán hiện đại đến gần hơn với người dân, doanh nghiệp, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, cải cách thủ tục hành chính và xây dựng chính quyền điện tử, kinh tế số trên địa bàn.
Theo đó, ngành Ngân hàng ở Khánh Hòa tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng đẩy mạnh triển khai TTKDTM trong chi trả chế độ, chính sách an sinh xã hội bằng nhiều phương thức hiện đại, tiện lợi. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong chi trả trợ cấp, lương hưu, bảo hiểm xã hội không chỉ giúp đơn giản hóa thủ tục, giảm giấy tờ cho người dân mà còn nâng cao tính minh bạch, hiệu quả quản lý.
Song song với đó, các TCTD trên địa bàn tích cực tham gia các sự kiện công nghệ số do địa phương tổ chức, trưng bày, giới thiệu và tư vấn các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng số để người dân, doanh nghiệp trực tiếp trải nghiệm. Đây được xem là cách làm thiết thực, góp phần thay đổi nhận thức, hình thành thói quen thanh toán mới trong cộng đồng.
Ngành Ngân hàng Khánh Hòa “đầu tàu” thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt ở địa phương.
Một trong những điểm nhấn là ngành Ngân hàng đã phối hợp với chính quyền địa phương triển khai mô hình “chợ không dùng tiền mặt”, phát triển các tiện ích thanh toán điện tử phục vụ thương mại điện tử và tiêu dùng hàng ngày. Từ 4 chợ không dùng tiền mặt trên địa bàn khu vực Nha Trang (cũ) gồm: chợ Xóm Mới, chợ Đầm, chợ Vĩnh Hải, chợ Phương Sơn, đến nay nhiều địa phương trên địa bàn Khánh Hòa đã triển khai mô hình chợ không dùng tiền mặt. Tại các chợ, tiểu thương đều trang bị sẵn mã QR, số tài khoản ngân hàng cho khách thuận tiện giao dịch.
Theo đại diện Agribank Khánh Hòa, để đáp ứng nhu cầu thanh toán ngày càng đa dạng của khách hàng, chi nhánh đã mở rộng mạng lưới thiết bị POS và QR Code, tập trung lắp đặt tại các cơ sở kinh doanh dịch vụ như resort, khách sạn, nhà hàng, siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi, cơ sở y tế… Qua đó, tạo điều kiện để du khách và người dân dễ dàng tiếp cận các phương thức thanh toán hiện đại, an toàn.
Đáng chú ý, đến nay 100% cơ sở giáo dục trên địa bàn đã phối hợp với ngân hàng và tổ chức trung gian thanh toán để thu học phí không dùng tiền mặt; tỷ lệ các khoản thu học phí và các khoản thu khác qua TTKDTM đạt 95,2%. Trong lĩnh vực y tế, 100% cơ sở khám chữa bệnh tại khu vực đô thị đã chấp nhận thanh toán viện phí không dùng tiền mặt bằng nhiều hình thức như POS, chuyển khoản, QR Code, ví điện tử.
Công tác tuyên truyền thanh toán không dùng tiền mặt ở Khánh Hòa được đẩy mạnh, nhất là tại khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa.
Thanh toán không dùng tiền mặt trong chi trả bảo hiểm xã hội cũng đạt kết quả tích cực: chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng đạt trên 75%; trợ cấp một lần đạt gần 99%; trợ cấp thất nghiệp và các chế độ ốm đau, thai sản đạt gần như tuyệt đối.
Cùng với đó, ngành Ngân hàng Khánh Hòa chủ động chuyển đổi số, phát triển các sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới dựa trên công nghệ hiện đại. Nhiều nghiệp vụ ngân hàng như, mở tài khoản, chuyển tiền, gửi tiết kiệm đã được số hóa hoàn toàn, cho phép khách hàng thực hiện 100% trên kênh số. Việc phối hợp thu hộ các khoản thuế, tiền điện, nước, viện phí, học phí thông qua ngân hàng cũng góp phần giảm mạnh giao dịch tiền mặt trong nền kinh tế...
Hình thành thói quen thanh toán mới
Không chỉ dừng lại ở lĩnh vực ngân hàng, TTKDTM tại Khánh Hòa cũng đã lan tỏa mạnh mẽ sang các ngành, lĩnh vực khác. Ngành Thuế tăng cường phối hợp với các TCTD cung cấp thông tin, dịch vụ nộp thuế điện tử cho người nộp thuế. Kết quả, 100% số thu thuế xuất nhập khẩu và các khoản phí, lệ phí hải quan đã được thanh toán qua ngân hàng; doanh số nộp thuế điện tử đạt trên 97%.
Từ ngân hàng, thanh toán không dùng tiền mặt lan tỏa mạnh mẽ vào đời sống xã hội
Ngành Y tế tiếp tục chỉ đạo các bệnh viện, trung tâm y tế phối hợp với ngân hàng và đơn vị trung gian thanh toán đa dạng hóa hình thức thanh toán viện phí không dùng tiền mặt, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân khi đi khám, chữa bệnh.
Trong lĩnh vực giáo dục, các cơ sở trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Khánh Hòa đã triển khai thu học phí và phí dịch vụ giáo dục qua các nền tảng thanh toán số như Viettel Money, VNPT Money; đồng thời hạn chế tối đa việc thu, chi bằng tiền mặt. Công tác quản lý quỹ tiền mặt, đối chiếu tài khoản ngân hàng được thực hiện chặt chẽ, góp phần nâng cao tính minh bạch trong tài chính giáo dục. Ở lĩnh vực dịch vụ công ích, các ngân hàng thương mại đã phối hợp với Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa triển khai thanh toán hóa đơn tiền điện không dùng tiền mặt qua nhiều kênh. Đến nay, 100% doanh số thanh toán tiền điện trên địa bàn đã thực hiện bằng hình thức TTKDTM.
Cùng với việc mở rộng thanh toán số, công tác đảm bảo an ninh, an toàn trong hoạt động TTKDTM được đặc biệt chú trọng. Các ngân hàng thường xuyên cảnh báo khách hàng về thủ đoạn lừa đảo, phối hợp với cơ quan công an rà soát, nâng cấp hệ thống bảo vệ, camera, phòng chống tội phạm công nghệ cao. Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh, nhất là tại khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa...
Thanh toán không dùng tiền mặt góp phần thúc đẩy chuyển đổi số ở các địa phương.
Theo ông Nguyễn Long Biên, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hòa, đến nay, các mục tiêu của Chương trình hành động thực hiện Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh cơ bản đạt và vượt kế hoạch đề ra. Thanh toán không dùng tiền mặt từng bước trở thành thói quen của người dân, không chỉ ở khu vực đô thị mà cả tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa…
Tuy vậy, trên thực tế quá trình triển khai vẫn còn những khó khăn nhất định, nhất là với nhóm đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội là người cao tuổi, người khuyết tật, còn e ngại công nghệ mới hoặc ưu tiên sử dụng tiền mặt. Bên cạnh đó, tình trạng lừa đảo trên không gian mạng cũng ảnh hưởng đến niềm tin của người dân đối với thanh toán điện tử…
Trước thực tế đó, đại diện NHNN chi nhánh khu vực 10 cho biết, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương triển khai hiệu quả các giải pháp theo Quyết định 1813/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đẩy mạnh TTKDTM, song song với việc tăng cường đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống.
Với sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền, ngành Ngân hàng và các đơn vị liên quan, Khánh Hòa đang từng bước xây dựng môi trường thanh toán hiện đại, an toàn, góp phần thực hiện thành công mục tiêu phát triển thanh toán không dùng tiền mặt và thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện ở địa phương.
