Ngân hàng Việt Nam hướng tới chuẩn mực tín nhiệm và phát triển bền vững

Tham dự hội nghị có bà Phạm Thị Thanh Tùng - Phó Vụ trưởng Vụ tín dụng các Ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà Nước Việt Nam; Ông Amit Ganju, Giám đốc Khối Phát triển Doanh nghiệp Châu Á - Thái Bình Dương, Fitch Ratings; Ông Willie Tanoto, Giám đốc Cấp cao - Trưởng bộ phận Xếp hạng Ngân hàng Đông Nam Á, Fitch Ratings; TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA cùng đông đảo lãnh đạo các tổ chức tín dụng, chuyên gia tài chính trong và ngoài nước.

Fitch Ratings: Việt Nam tiến gần mức “đầu tư”, khẳng định vị thế trọng điểm tại châu Á

Phát biểu chào mừng hội thảo, ông Amit Ganju, Giám đốc Fitch Ratings khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (APAC), bày tỏ vinh dự được đồng hành với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tổ chức diễn đàn lần này - sự kiện tiếp nối thành công của “Fitch in Vietnam 2025” tại TP. Hồ Chí Minh.

Ông khẳng định, Việt Nam là một trong những thị trường trọng điểm của Fitch, với hơn 20 năm thực hiện xếp hạng tín nhiệm quốc gia và doanh nghiệp.

Tính đến nay, Fitch đã công bố 28 xếp hạng công khai, trong đó có 15 ngân hàng thương mại niêm yết. Cùng với hoạt động xếp hạng, Fitch còn phát triển mảng ESG và tài chính bền vững thông qua công ty thành viên Sustainable Fitch, cung cấp các đánh giá độc lập về trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững và giải pháp ESG cho doanh nghiệp.

“Fitch Ratings cam kết đồng hành cùng các tổ chức tài chính Việt Nam trong quá trình hội nhập thị trường vốn quốc tế, nâng cao minh bạch tài chính và quản trị rủi ro, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng Việt Nam,” ông Amit Ganju nhấn mạnh.

Theo ông Willie Tanoto, Giám đốc Cấp cao Fitch Ratings, đánh giá Việt Nam là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất khu vực, với tăng trưởng GDP dự kiến 8-10% trong giai đoạn tới.

Theo Fitch, xếp hạng tín nhiệm quốc gia của Việt Nam đã được nâng ba lần kể từ 2014, hiện chỉ còn một bậc nữa đạt “mức đầu tư” (investment grade). Hệ thống ngân hàng Việt Nam ghi nhận tiến bộ rõ rệt trong quản trị, minh bạch tài chính và xử lý nợ xấu, khi hầu hết ngân hàng đã áp dụng Basel III và công bố báo cáo tài chính chuẩn quốc tế.

Tuy nhiên, Fitch cũng lưu ý rủi ro từ tăng trưởng tín dụng nhanh, tương đương 145% GDP và tỷ lệ vốn cấp 1 còn thấp so với khu vực.

“Tăng trưởng cao và đòn bẩy cao là hai mặt của cùng một vấn đề. Ngành ngân hàng Việt Nam cần tiếp tục củng cố vốn và nâng cao quản trị rủi ro để đảm bảo tăng trưởng bền vững,” ông Tanoto chia sẻ.

Xếp hạng tín nhiệm và tài chính bền vững - Hai trụ cột cho tăng trưởng dài hạn

Phát biểu khai mạc diễn đàn, TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký VNBA, nhấn mạnh tầm quan trọng của hai chủ đề trọng tâm: xếp hạng tín nhiệm và tài chính bền vững - những yếu tố gắn bó chặt chẽ và mang tính quyết định đối với sự phát triển của hệ thống ngân hàng trong giai đoạn hội nhập sâu rộng.

Ông ví xếp hạng tín nhiệm là “tấm hộ chiếu tài chính” của ngân hàng, phản ánh năng lực tài chính, quản trị và uy tín doanh nghiệp, giúp tiếp cận nguồn vốn quốc tế với chi phí hợp lý.

“Xếp hạng tín nhiệm không chỉ giúp ngân hàng tiếp cận nguồn vốn với chi phí hợp lý, mà còn là thước đo mức độ minh bạch, khả năng hội nhập và sức khỏe tài chính của hệ thống ngân hàng quốc gia,” TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh.

Hiện nay, nhiều ngân hàng thương mại Việt Nam đã chủ động tham gia xếp hạng tín nhiệm với các tổ chức uy tín quốc tế như Fitch Ratings, Moody’s và S&P. Kết quả tích cực thời gian qua cho thấy năng lực tài chính, chất lượng tài sản, an toàn vốn và khả năng sinh lời của các ngân hàng Việt Nam đã được cải thiện đáng kể.

Điều này không chỉ củng cố niềm tin của nhà đầu tư, mà còn giúp các tổ chức tín dụng tự đánh giá vị thế tài chính và giảm chi phí huy động vốn.

Song song đó, tài chính bền vững là hướng đi chiến lược giúp ngân hàng đồng hành cùng Chính phủ trong mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

TS. Nguyễn Quốc Hùng nhấn mạnh rằng tại Hội nghị COP26, Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. Hưởng ứng cam kết này, ngành ngân hàng đã tiên phong triển khai nhiều giải pháp, cụ thể như: ban hành chính sách tín dụng xanh; xây dựng bộ tiêu chí đánh giá rủi ro môi trường - xã hội (ESG); phát hành trái phiếu xanh và trái phiếu bền vững; đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế nhằm huy động nguồn vốn xanh và học hỏi kinh nghiệm trong quản trị ESG.

Tuy nhiên, ông cũng nhìn nhận rằng tài chính bền vững tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu, cần được hỗ trợ bởi hệ thống tiêu chuẩn thống nhất, dữ liệu ESG đáng tin cậy và cơ chế chính sách rõ ràng hơn.

Theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, một hệ thống ngân hàng có năng lực tín nhiệm cao sẽ tạo dựng niềm tin với nhà đầu tư; một hệ thống ngân hàng phát triển bền vững sẽ đảm bảo sự thịnh vượng lâu dài. Khi kết hợp, đây sẽ là nền tảng cho một hệ thống tài chính hiện đại, an toàn và có khả năng chống chịu trước biến động toàn cầu.

“Với vai trò là tổ chức nghề nghiệp đại diện cho cộng đồng ngân hàng, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành cùng các tổ chức hội viên trong quá trình nâng cao năng lực quản trị, đáp ứng chuẩn mực quốc tế và hướng tới phát triển bền vững,” TS. Nguyễn Quốc Hùng khẳng định.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước, bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, chia sẻ định hướng điều hành chính sách tiền tệ năm 2025: tiếp tục ổn định vĩ mô, linh hoạt lãi suất, đồng thời hỗ trợ tăng trưởng tín dụng xanh và bền vững.

Theo đó, đến cuối tháng 10/2025, tổng dư nợ tín dụng đạt 18 triệu tỷ đồng, tăng 15,3% so với cuối năm 2024. Dư nợ tín dụng xanh đạt khoảng 744.000 tỷ đồng, chiếm gần 4,2% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, trong đó năng lượng tái tạo và nông nghiệp xanh chiếm hơn 60%.

Ngân hàng Nhà nước hiện đang triển khai một số gói tín dụng trọng điểm nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và phát triển bền vững. Cụ thể gồm: gói 120.000 tỷ đồng dành cho phát triển nhà ở xã hội; gói 500.000 tỷ đồng hỗ trợ đầu tư hạ tầng và chuyển đổi số; cùng các chương trình cho vay nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất lúa chất lượng cao và cung cấp nước sạch cho khu vực nông thôn.

Bà Tùng cho biết Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về tín dụng xanh, quản lý rủi ro môi trường - xã hội, xây dựng bộ tiêu chí ESG và mở rộng hợp tác quốc tế để huy động vốn xanh từ WB, ADB, AIIB, JBIC...

Ngân hàng hướng tới phát triển ESG và quản trị rủi ro chủ động

Đại diện Agribank, TS. Nguyễn Thị Thu Hà, Phó Trưởng Ban chỉ đạo ESG, Giám đốc Trường Đào tạo cán bộ chia sẻ kinh nghiệm triển khai khung ESG và các gói tín dụng xanh như 50.000 tỷ đồng cho vay nông nghiệp sạch, 30.000 tỷ đồng cho 1 triệu ha lúa chất lượng cao vùng Đồng bằng Sông Cửu Long. Agribank đang chuẩn bị phát hành trái phiếu xanh theo chuẩn quốc tế, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Tại phiên thảo luận về quản trị rủi ro, chuyên gia quốc tế Andre (từng làm việc tại CIMB, Standard Chartered, Wells Fargo) nhận định Việt Nam đang tiến nhanh trong xây dựng văn hóa rủi ro chủ động, chuyển từ “tuân thủ” sang “phòng ngừa và dự báo”. Ông nhấn mạnh: “Quản lý rủi ro không chỉ là tránh tổn thất, mà là tránh bất ngờ.”

Phiên thảo luận chuyên đề “ESG: Thúc đẩy tăng trưởng bền vững tại Việt Nam” ghi nhận nhiều ý kiến từ IFC, Dragon Capital, Gaiwan Capital và Sustainable Fitch, cùng thống nhất rằng ESG đã trở thành nền tảng chiến lược dài hạn giúp ngân hàng quản lý rủi ro, nâng cao uy tín và thu hút nguồn vốn quốc tế.

Các chuyên gia đề xuất một số giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy tài chính xanh và phát triển bền vững trong ngành ngân hàng. Cụ thể, cần hoàn thiện khung pháp lý và xây dựng bộ tiêu chuẩn ESG thống nhất; tăng cường minh bạch thông tin và yêu cầu báo cáo bền vững; phát triển nguồn nhân lực có chuyên môn về ESG, đồng thời xây dựng văn hóa quản trị rủi ro xanh trong toàn hệ thống tài chính.

Bên cạnh đó, cần khuyến khích thu hút đầu tư tư nhân và phát triển thị trường trái phiếu xanh, tín chỉ carbon để tạo thêm nguồn lực cho tăng trưởng xanh. Đại diện Dragon Capital nhấn mạnh: “Minh bạch và cam kết ESG là tín hiệu củng cố niềm tin của nhà đầu tư.”

Kết thúc phiên thảo luận, các đại biểu đều cho rằng, phát triển tín dụng xanh và tài chính bền vững là xu thế tất yếu trong tiến trình hội nhập và phát triển kinh tế của Việt Nam. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, các tổ chức tín dụng, nhà đầu tư và tổ chức quốc tế sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Hội thảo “Diễn đàn Ngân hàng Việt Nam: Triển vọng tín dụng và tài chính bền vững” mang lại nhiều thông tin giá trị, góp phần giúp các ngân hàng Việt Nam có thêm góc nhìn toàn diện và định hướng rõ ràng hơn trong việc củng cố năng lực tín nhiệm, thúc đẩy tài chính bền vững và hội nhập sâu hơn với thị trường quốc tế.

T.Đ