ADB dự báo tăng trưởng châu Á đang phát triển đạt mức 7% năm 2021

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tại Báo cáo triển vọng phát triển châu Á cập nhật tháng 12/2021 đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng kinh tế cho châu Á đang phát triển xuống 7,0% năm 2021 và 5,3% năm 2022 (thấp hơn 0,1 điểm phần trăm so với các dự báo hồi tháng 9/2021) do lo ngại về sự xuất hiện của một biến chủng Omicron cùng sự gia tăng các ca lây nhiễm trên toàn cầu.

ADB cũng giảm dự báo tăng trưởng của khu vực Đông Nam Á từ 3,1% xuống 3,0% cho năm 2021 nhưng tăng lên 5,1% từ mức 5,0% cho năm 2022.

Các diễn biến gần đây

Dịch COVID-19 đã giảm tại các nước châu Á đang phát triển, nhưng số ca lây nhiễm vẫn đang gia tăng trên toàn cầu và sự xuất hiện của biến thể Omicron với tốc độ lây lan nhanh cho thấy sẽ cần nhiều thời gian để giải quyết đại dịch. Kể từ tháng 9/2021, số ca nhiễm COVID-19 trong khu vực có giảm đều đặn cùng với tốc độ tiêm chủng được cải thiện rõ rệt đã cho phép nhiều nền kinh tế đang phát triển Châu Á để bắt đầu mở cửa trở lại.

Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) đã phục hồi trong tháng 10; thương mại khu vực cũng tăng lên, với xuất khẩu hàng hóa của Châu Á tiếp tục được tăng cường, vượt xa tốc độ tăng trưởng thương mại toàn cầu. Trong khi đó, du lịch vẫn chưa phục hồi do các đợt bùng phát tiếp tục và các hạn chế đi lại đã kìm hãm du lịch quốc tế.

Khi hoạt động toàn cầu tăng trở lại, nhu cầu hàng hóa thường xuyên vượt nguồn cung. Trên toàn cầu, PMI thời gian giao hàng của nhà cung cấp đã tăng trong năm nay với sự chậm trễ do vận chuyển tắc nghẽn và thiếu hụt các thành phần chính. Tuy nhiên, các chỉ báo cho châu Á đang phát triển cho thấy sự gián đoạn nguồn cung đã không phải là một vấn đề của khu vực. Phân tích cho thấy, gián đoạn nguồn cung đang làm gia tăng lạm phát ở một số nền kinh tế như Hoa Kỳ và Châu Âu, trong khi ở châu Á đang phát triển chiều hướng ngược lại giúp lạm phát tăng ít hơn trong năm nay.

Dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ, Nhật Bản và khu vực đồng euro vẫn mạnh mẽ, mặc dù có điều chỉnh thấp hơn cho năm 2021, và cao hơn cho năm 2022. Tại Hoa Kỳ, Cục Dự trữ Liên bang (FED) vẫn cam kết duy trì lãi suất mục tiêu thấp nhưng đã bắt đầu chậm lại quá trình mua tài sản ròng hàng tháng. Tuy nhiên, tăng trưởng mạnh mẽ ở các nền kinh tế phát triển lớn sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng trưởng xuất khẩu tại châu Á đang phát triển.

Theo ADB, triển vọng tăng trưởng của khu vực nhìn chung ít không thay đổi. Châu Á đang phát triển dự kiến sẽ duy trì sự phục hồi mạnh mẽ với mức tăng trưởng năm 2021 là 7,0% - giảm nhẹ so với 7,1% trong dự báo của ADB hồi tháng 9/2021 do Đông Á, Nam Á và Đông Nam Á được cho là phục hồi chậm hơn. Dự báo tăng trưởng của khu vực cho năm 2022 cũng được điều chỉnh giảm từ 5,4% xuống 5,3% - phản ánh sự phục hồi thấp hơn kỳ vọng trước đó của Đông Á.

Lạm phát dự báo sẽ được kiểm soát trong khu vực ở mức 2,1% (giảm 0,1 điểm % so với dự báo trước đó), chủ yếu do lạm phát thấp hơn của Trung Quốc. Lạm phát của châu Á đang phát triển được kỳ vọng chỉ tăng 2,7% năm 2022 - tạo dư địa cho việc duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng do những rủi ro của đại dịch vẫn tiếp diễn.

Theo đánh giá của ADB, những nguy cơ chủ yếu đối với triển vọng tăng trưởng của khu vực tiếp tục là sự tái bùng phát các ca nhiễm Covid-19. Những diễn biến gần đây ở Châu Âu cho thấy các đợt bùng phát trên diện rộng vẫn có thể xảy ra ngay cả tại các quốc gia đã tiêm chủng và buộc các chính phủ phải thắt chặt lại hạn chế di chuyển. Đặc biệt là sự xuất hiện của biến thể Omicron có thể tác động đáng kể đến hoạt động kinh tế.

Châu Á đang phát triển có thể bị ảnh hưởng qua nhiều kênh khác nhau. Phương pháp tiếp cận “zero-COVID” hiện đang được áp dụng tại Trung Quốc có thể làm gián đoạn nghiêm trọng hoạt động của khu vực lớn nhất kinh tế này. Các đợt dịch mới có thể đảo ngược xu hướng mở cửa trở lại ở nhiều nền kinh tế do tiêm chủng chưa đạt độ bao phủ. Sự xuất hiện của biến thể Omicron cũng có thể dẫn đến việc tái áp dụng các hạn chế đi lại chặt chẽ hơn trên toàn cầu, làm giảm triển vọng tăng trưởng đối với các nền kinh tế phụ thuộc vào du lịch. Bên cạnh đó, bất ổn trên thị trường nhà ở có thể tạo ra sự sụt giảm đột ngột ở Trung Quốc. Cùng với đó, lạm phát đang gia tăng có thể khiến Mỹ thắt chặt chính sách tiền tệ sớm hơn dự kiến và có nguy cơ gây bất ổn tài chính. Cuối cùng, sự gián đoạn nguồn cung liên tục trên toàn cầu có thể hạn chế hoạt động xuất khẩu và phục hồi.

Triển vọng tăng trưởng và lạm phát

Dự báo tăng trưởng Đông Á được điều chỉnh giảm nhẹ từ 7,6% xuống 7,5% cho năm 2021 và từ 5,1% xuống 5,0% cho năm 2022 do sự phục hồi ở Trung Quốc hiện được cho là yếu hơn so với kỳ vọng. Tăng trưởng của nước này được dự báo lần lượt đạt 8,0% và 5,3% cho 2021 và 2022. Dự báo lạm phát của tiểu vùng cũng được điều chỉnh giảm từ 1,4% xuống 1,2% năm 2021 và từ 2,2% xuống 2,0% vào năm 2022 do kỳ vọng lạm phát thấp hơn ở Trung Quốc.

Nam Á được dự báo sẽ phục hồi chậm hơn so với dự báo do tăng trưởng GDP ở Ấn Độ dự kiến sẽ thấp hơn với ước tính trước đó. Ngược lại, các nền kinh tế khác trong khu vực có được hưởng lợi từ nhu cầu toàn cầu cao hơn và sự phục hồi hoạt động trong nước nhờ COVID-19 được kiềm chế. Nhìn chung, dự báo tăng trưởng GDP cho tiểu vùng vào năm 2021 giảm từ 8,8% xuống 8,6% và duy trì ở mức 7,0% vào năm 2022. Lạm phát của Nam Á được điều chỉnh tăng từ 5,8% lên 5,9% vào năm 2021 và từ 5,1% lên 5,3% vào năm 2022 do giá thực phẩm và các hàng hóa trên thế giới vẫn ở mức cao cùng tác động của các yếu tố trong nước.

Tăng trưởng của khu vực Đông Nam Á đã chậm lại đáng kể trong Quý III/2021 do việc thắt chặt các biện pháp hạn chế đi lại để ngăn chặn sự lây lan của biến thể virus Delta có khả năng lây truyền cao. Dự báo tăng trưởng của Malaysia và Việt Nam được điều chỉnh thấp hơn sau khi tăng trưởng chậm lại trong Quý III/2021 trong khi triển vọng kinh tế của Philippines, Singapore và Thái Lan được cải thiện sau khi kết quả kinh tế Quý III bất ngờ tăng.

Dự báo tăng trưởng cho phần còn lại của tiểu vùng được giữ nguyên. Tại Indonesia, GDP thực tế tăng 3,5% trong Quý III, nhìn chung phù hợp với dự đoán trước đó khi các biện pháp hạn chế đi lại hồi tháng 7 và 8 đã làm chậm lại đáng kể sự tăng trưởng của cầu trong nước. Tuy nhiên, tiêu dùng và đầu tư dự kiến sẽ tăng trở lại trong Qúy IV do số ca lây nhiễm giảm bớt và các hạn chế được nới lỏng. Cả hai lĩnh vực xuất khẩu và nhập khẩu đều ghi nhận sự tăng trưởng mạnh trong Quý III; xuất khẩu đóng góp 1,2 điểm phần trăm vào tăng trưởng, mức lớn nhất kể từ Quý III/2020. Nhu cầu mạnh mẽ đối với xuất khẩu hàng hóa của Indonesia dự kiến sẽ tiếp tục. ADB giữ nguyên dự báo tăng trưởng cho năm 2021 của nước này ở mức 3,5% và nâng lên 5,0% từ 4,8% cho năm 2022.

Tăng trưởng GDP của Malaysia năm 2021 không ổn định do các biện pháp hạn chế được thắt chặt và nới lỏng. Các đợt phong tỏa đã tác động đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp và hoạt động kinh tế, làm GDP giảm 4,5% trong Quý III/2021. Tuy nhiên, tính chung chín tháng đầu năm 2021, GDP của nước này vần ghi nhận mức tăng trưởng 3,0% từ mức sụt giảm 6,4% so với cùng kỳ năm trước. Kể từ 12/11/2021, 75,7% dân số của Malaysia đã được tiêm chủng đầy đủ, cho phép kinh tế được mở cửa trở lại nhiều hơn. Dự báo tăng trưởng cả năm 2021 của Malaysia được điều chỉnh giảm từ 4,7% xuống 3,8% và từ 6,1% xuống 5,9% vào năm 2022.

GDP của Philippines trong Quý II/2021 tiếp tục phục hồi đạt mức 12,0% và 7,1% trong Quý III/2021. Tăng trưởng 9 tháng đầu năm là 4,9% từ mức giảm 10,1% cùng kỳ năm 2020 trong đó tiêu dùng hộ gia đình và đầu tư là động lực tăng trưởng chính. Đầu tư tư nhân tăng trở lại trong khi xây dựng công cộng được thúc đẩy nhanh chóng phù hợp với chương trình phát triển cơ sở hạ tầng quốc gia. Xuất khẩu tăng nhưng bị lấn át bởi nhập khẩu, trong đó chủ yếu là tư liệu sản xuất. Về phía cung, công nghiệp và dịch vụ cả hai đều đóng góp vào tăng trưởng trong 3 quý đầu năm, tuy nhiên nông nghiệp giảm do sản lượng thịt lợn giảm. Niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp được cải thiện vững chắc trong Quý IV/2021 cùng với chương trình tiêm chủng của chính phủ được tăng tốc, các ca nhiễm COVID-19 mới giảm mạnh và nền kinh tế tiếp tục mở cửa lại. Trên cơ sở đó, ADB nâng dự báo tăng trưởng của Philippines lên đáng kể ở mức 5,1% vào năm 2021 và 6,0% vào năm 2022.

Nền kinh tế Singapore dự kiến sẽ phục hồi vững chắc phù hợp với sự cải thiện của kinh tế toàn cầu và những nỗ lực hiệu quả của chính phủ để quản lý COVID-19 và tái phục hồi kinh tế. Theo một lộ trình được vạch ra vào tháng 6, nền kinh tế đang chuyển đổi sang chính sách mới sống chung với COVID-19. Hiện nay, tỷ lệ tiêm chủng đã đạt trên 85%, các hoạt động ngoài trời được nới lỏng hạn chế và kiểm soát biên giới. Mặc dù các bệnh nhiễm gia tăng, nền kinh tế của đảo quốc này vẫn đạt tăng trưởng mạnh mẽ 7,1% trong Quý III/2021, được hỗ trợ bởi việc mở rộng sản xuất, xây dựng và dịch vụ khi các biện pháp kiểm soát biên giới được nới lỏng và hoạt động trong nước tăng lên. Tiêu dùng tư nhân, đầu tư và xuất khẩu cũng phục hồi với sự hỗ trợ liên tục của chính phủ. Dựa trên những diễn biến này, ADB nâng dự báo tăng trưởng GDP cho năm 2021 của Singapore tăng từ 6,5% lên 6,9% và duy trì dự báo cho năm 2022 ở mức 4,1%.

Tại Thái Lan, GDP Quý 3/2021 giảm 0,3% do tiêu dùng tư nhân tiếp tục giảm cùng với sự tái bùng phát COVID-19. Các biện pháp ngăn chặn của chính phủ trực tiếp hạn chế hoạt động kinh tế, việc làm, và thu nhập, du lịch giảm sút. Niềm tin của người tiêu dùng và đầu tư công giảm khi các biện pháp ngăn chặn tiếp tục trì hoãn các kế hoạch kinh doanh và phục hồi kinh tế. Tuy nhiên sự mở rộng xuất khẩu hàng hóa, đầu tư tư nhân và chi tiêu công đã cao vượt quá mong đợi, giúp bù đắp phần nào sự giảm sút của tổng cầu. Do đó, ADB điều chỉnh dự báo tăng trưởng GDP của Thái Lan tăng từ 0,8% lên 1,0% cho năm 2021 và từ 3,9% lên 4,0% vào năm 2022.

Tăng trưởng GDP của Việt Nam giảm 6,2% trong Quý III/2021 do những tác động nghiêm trọng đến từ dịch COVID-19, khiến cho tăng trưởng GDP 9 tháng đầu năm xuống mức thấp lịch sử 1,42%. Nhờ triển khai nhanh chóng tiêm chủng vắc xin trong tháng 9 và 10 đã làm chậm lại tốc độ lây lan của virus. Triển vọng phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế trong Qúy IV có thể ảnh hưởng bởi các ca nhiễm COVID-19 mới, một số tỉnh thành tiếp tục áp dụng các biện pháp hạn chế di chuyển, và nguồn cung lao động hạn chế ở một số thành phố trọng điểm. ADB dự báo tăng trưởng cả năm 2021 của Việt Nam có thể đạt mức 2,0% (so với mức 3,8% trong dự báo hồi tháng 9/2021). Dự báo tăng trưởng cả năm 2022 của Việt Nam tiếp tục được duy trì ở mức 6,5% nhờ mở rộng phạm vi tiêm chủng có thể đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng GDP.

Lạm phát tại Đông Nam Á dự kiến sẽ tiếp tục giảm trong năm 2021 mặc dù áp lực lạm phát bắt đầu gia tăng ở một số quốc gia như Philippines, Singapore và Thái Lan khi nền kinh tế mở cửa trở lại. Giá nhiên liệu cao hơn cũng thúc đẩy lạm phát ở một số nền kinh tế nhập khẩu dầu mỏ trong tiểu vùng. Dự báo lạm phát năm 2021 của Indonesia ở mức 1,5% (thấp hơn đánh giá trước đó) và vẫn ở mức khiêm tốn khoảng 2,7% trong năm 2022.

Lạm phát của Malaysia được dự báo duy trì ở mức 2,5% trong năm 2021 và giảm xuống còn 2,3% vào năm 2022. Trong khi đó lạm phát ở Singapore năm 2021 được điều chỉnh tăng từ 1,6% đến 2,0% và giữ nguyên ở mức 1,4% cho năm 2022. ADB cũng điều chỉnh tăng dự báo lạm phát của Philippines năm 2021 và 2022 do giá nhiên liệu tăng. Lạm phát toàn phần của Thái Lan vẫn được dự báo ở mức 1,1% vào năm 2021, nhưng tăng từ 1,1% lên 1,4% cho năm 2022 do giá dầu thô cao hơn, nhu cầu trong nước và quốc tế gia tăng cùng với phục hồi kinh tế toàn cầu. Việt Nam được dự báo sẽ giữ lạm phát ở mức 2,2% vào năm 2021 và 3,8% cho năm 2022.

Theo SBV