Báo cáo Triển vọng phát triển châu Á bổ sung (ADOS) tháng 7/2021 của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) dự báo tăng trưởng của châu Á đang phát triển năm 2021 đạt 7,2%, giảm nhẹ so với mức 7,3% trong dự báo ADO tháng 4/2021. Trong khi GDP năm 2022 của khu vực được nâng từ 5,3% lên 5,4%.
Triển vọng tăng trưởng của Đông Nam Á năm 2021 cũng giảm từ 4,4% xuống 4,0% do ảnh hưởng từ biện pháp hạn chế sự lây lan của đại dịch của một số nền kinh tế.
Triển vọng tăng trưởng và rủi ro
Báo cáo của ADB đánh giá kinh tế châu Á đang phát triển sẽ duy trì sự phục hồi mạnh mẽ trên diện rộng bất chấp sự lây lan của đại dịch vẫn tiếp diễn. Kinh tế khu vực có thể tăng 7,2% năm 2021 và 5,4% cho năm 2022 (Hình 1). Trong khi triển vọng tăng trưởng của Trung Á và Đông Á được điều chỉnh tăng trong năm 2021, các tiểu vùng khác như Nam Á, Đông Nam Á và Thái Bình Dương dự kiến sẽ giảm. Những rủi ro lớn nhất với triển vọng của khu vực tiếp tục là các đợt bùng phát dịch COVID-19 do các biến thể mới cùng sự chậm trễ trong triển khai tiêm vắc xin, khiến cho các hoạt động kinh tế và di chuyển một lần nữa bị gián đoạn, làm đình trệ quá trình phục hồi.
Hình 1. Dự báo tăng trưởng và lạm phát các nền kinh tế châu Á đang phát triển
ADO: Asian Development Outlook; ADOS: ADO Supplement; NIEs: các nền kinh tế công nghiệp mới gồm Hong Kong (Trung Quốc), Hàn Quốc; Singapore và Đài Bắc (Trung Quốc). Nguồn: ADB (2021); ADO 2021.
Trong Quý I/2021, kinh tế Đông Á có sự hồi phục ngoài mong đợi và được dự đoán tăng 7,5% năm 2021 và duy trì ở mức 5,1% năm 2022. Ngay từ đầu năm, Hong Kong (Trung Quốc) có đà phát triển mạnh mẽ, đạt 7,9% so với cùng kỳ năm trước nhờ xuất khẩu hàng hóa tăng 30,2%. Tiêu dùng cá nhân tăng 1,6% bất chấp làn sóng bùng phát của COVID-19, trong khi đầu tư cố định tăng 4,5% và chi tiêu của chính phủ tăng 6,8%. Dự báo năm 2021, tăng trưởng của Hong Kong tăng lên 6,2% và 3,4% năm 2022.
GDP của Hàn Quốc trong Quý I/2021 tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước, được củng cố bởi sự tăng trưởng mạnh mẽ của xuất khẩu và đầu tư. Tiêu dùng cá nhân cũng được cải thiện ở mức 1,2%, nhờ nới lỏng các hạn chế về di chuyển và việc làm được cải thiện. Dự báo tăng trưởng GDP năm 2021 tăng lên 4,0% và giữ nguyên ở mức 3,1% năm 2022.
Đài Bắc (Trung Quốc) ghi nhận mức tăng trưởng 8,9% Quý I/2021 so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất trong hơn một thập kỷ. Sự cải thiện của thương mại toàn cầu đã thúc đẩy xuất khẩu đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất trong 42 quý. Đầu tư tiếp tục bùng nổ, tăng 9,1% trong lĩnh vực xây dựng, máy móc và thiết bị giao thông. Tiêu dùng tư nhân tăng 2,1% sau 4 quý giảm liên tiếp nhờ tâm lý người tiêu dùng hồi phục. Dự báo GDP năm 2021 tăng từ 4,6% lên 5,6%, và duy trì ở mức 3,0% năm 2022.
Hoạt động kinh tế tại Trung Quốc tăng 18,3% trong QI/2021 từ mức thấp của năm trước. Giá trị gia tăng theo ngành trong 5 tháng đầu năm 2021 tăng 17,8%, trong khi tăng trưởng thực trong bán lẻ phục hồi mạnh mẽ lên 24,8%. Đầu tư tài sản cố định danh nghĩa tăng 15,4% so với năm trước, với đầu tư vào lĩnh vực sản xuất vượt qua đầu tư vào cơ sở hạ tầng, trong khi đầu tư vào bất động sản vẫn tăng cao. Nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa tăng lần lượt 35,2% và 40,0% nhờ cầu thế giới mạnh mẽ. Dự báo tăng trưởng của Trung Quốc không thay đổi ở mức 8,1% vào năm 2021 và 5,5% vào năm 2022 so với các dự báo hồi tháng 4 của ADB.
Tại Nam Á, triển vọng kinh tế của tiểu vùng giảm sút do các đợt bùng phát COVID-19 mới từ tháng 3 đến tháng 6/2021. Tác động kinh tế bất lợi của những làn sóng mới này dự kiến sẽđược hạn chế, với việc doanh nghiệp và người tiêu dùng có khả năng thích ứng tốt hơn với đại dịch và các biện pháp ngăn chặn dịch bệnh. Dự báo tăng trưởng GDP cho tiểu vùng vào năm 2021 giảm từ 9,5% xuống 8,9% nhưng được nâng từ 6,6% lên 7,0% cho năm 2022.
GDP của Ấn Độ đã phục hồi 1,6% trong Quý IV của năm tài chính 2020 (kết thúc 31/3/2021), giúp thu hẹp mức giảm sút cả năm tài chính từ -8,0% (ước tính vào tháng 4/2021) xuống còn -7,3%. Các số liệu cho thấy hoạt động kinh tế đã nhanh chóng trở lại sau khi các biện pháp ngăn chặn dịch COVID-19 được nới lỏng. Dự báo GDP của Ấn Độ cho năm tài chính 2021 tăng khoảng 10,0%, giảm so với ước tính 11% hồi tháng 4. Sang năm tài chính 2022, khi phần lớn dân số của Ấn Độ sẽ có thểđược tiêm chủng, các hoạt động kinh tếđược bình thường hóa, giúp nâng dự báo tăng trưởng từ 7,0% lên 7,5%.
Tại Đông Nam Á, triển vọng tăng trưởng GDP năm 2021 được ADB điều chỉnh giảm từ 4,4% xuống 4,0% so với dự báo tháng 4/2021 do những hạn chế di chuyển được thiết lập để ngăn chặn COVID-19 trên toàn khu vực. Sang năm 2022, tăng trưởng của khu vực có thể đạt 5,2% (cao hơn mức 5,1% của ADO tháng 4/2021) nhờ những tiến triển trong hoạt động tiêm chủng.
Dự báo tăng trưởng của Indonesia năm 2021 bị giảm từ 4,5% xuống 4,1% do tác động của làn sóng lây nhiễm thứ hai. Dự báo cho Malaysia cũng giảm từ 6,0% vào tháng 4 xuống 5,5%. Trong Quý I/2021, Malaysia công bố mức giảm GDP hàng năm thấp hơn 0,5% với sự cải thiện nhu cầu trong nước và xuất khẩu, đặc biệt là điện tử và các sản phẩm điện. Tuy nhiên, việc kéo dài các biện pháp phong tỏa áp dụng vào Quý II/2021 dự kiến sẽ làm suy yếu nhu cầu trong nước lần nữa. Điều kiện kinh doanh cho nhà sản xuất xấu đi nhiều trong tháng 6 khi các biện pháp ngăn chặn nghiêm ngặt hơn. Rủi ro lớn hơn có thể xảy ra nếu tình trạng lây nhiễm gia tăng.
Trong Quý I/2021, GDP của Philippines giảm 4,2% nhưng đã được cải thiện so với 4 quý trước đó và phù hợp với dự báo hồi tháng 4. Chi tiêu chính phủ cho cơ sở hạ tầng và các chương trình an sinh xã hội giúp hỗ trợ phục hồi, chi tiêu hộ gia đình cũng được hỗ trợ thêm bởi lượng kiều hối mạnh mẽ. Đầu tư tư nhân vẫn chậm chạp, nhưng các chỉ số như PMI, công nghiệp sản xuất và nhập khẩu dần được cải thiện. Các nỗ lực tiêm chủng của chính phủ đã cải thiện triển vọng trong việc bảo vệ cộng đồng. Dự báo tăng trưởng của Philippines được duy trì ở mức 4,5% năm 2021 và 5,5% vào năm 2022.
Triển vọng của Singapore được cải thiện với tăng trưởng 1,3% trong Quý I/2021 nhờ sản xuất phục hồi mạnh mẽ và dịch vụ giảm nhẹ. Nền kinh tế được hưởng lợi từ việc ngăn chặn COVID-19 hiệu quả, nhu cầu phục hồi từ các đối tác thương mại quan trọng và chi tiêu công tăng mạnh, mặc dù tiêu dùng tư nhân và đầu tư tiếp tục giảm do việc hạn chế di chuyển và sự không chắc chắn liên quan đến COVID-19. Nền kinh tế sẽ có phục hồi vững chắc hơn khi các hạn chế được nới lỏng và tâm lý kinh doanh tiếp tục được cải thiện. Dự báo GDP năm 2021 của Singapore được điều chỉnh tăng từ 6,0% trong tháng 4 lên 6,3% và duy trì ở mức 4,1% cho năm 2022.
GDP của Thái Lan trong Quý I/2021 đã giảm 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái khi tiêu dùng tư nhân và xuất khẩu dịch vụ tiếp tục sụt giảm. Tuy nhiên, điều này đã được bù đắp phần nào bởi sự gia tăng chi tiêu chính phủ, xuất khẩu hàng hóa và đầu tư tư nhân. Rủi ro chính đối với tăng trưởng là làn sóng COVID-19 thứ 3 bắt đầu vào tháng 4. Các chỉ số tiêu dùng cá nhân và đầu tư vào máy móc thiết bị giảm mạnh. Hạn chế đi lại quốc tế khiến lượng khách du lịch đến vào tháng 1 - tháng 5/2021, giảm 99% so với cùng kỳ năm ngoái. Dự báo tăng trưởng của Thái Lan năm 2021 được điều chỉnh giảm từ 3,0% xuống 2,0% và tăng từ 4,5% lên 4,9% cho năm 2022.
Trong nửa đầu năm 2021, GDP của Việt Nam tăng nhanh lên 5,6% so với cùng kỳ năm ngoái khi sự phục hồi kinh tế thế giới đã thúc đẩy mạnh mẽ xuất khẩu bất chấp sự gián đoạn do gây ra bởi một làn sóng COVID-19 mới bắt đầu vào cuối tháng Tư. Tuy nhiên việc triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh tại những khu vực có tốc độ tăng trưởng cao của đất nước làm hạn chế việc di chuyển và các hoạt động kinh tế năm 2021. ADB điều chỉnh dự báo tăng trưởng của Việt Nam năm 2021 ở mức 5,8%.
Đối với các tiểu vùng khác, GDP của Trung Á được dự báo tăng lên 3,6% so với dự báo 3,4% trước đó. Trong khi Thái Bình Dương dự kiến sẽ tăng 0,3% vào năm 2021, thấp hơn nhiều so với mức 1,4% được dự báo hồi tháng 4.
Dự báo lạm phát
Tại báo cáo ADO tháng 7/2021, ADB cũng điều chỉnh tăng dự báo lạm phát năm 2021 cho các nước đang phát triển châu Á lên 2,4% từ mức 2,3% trong ADO tháng 4. Điều này phản ánh giá dầu và giá các mặt hàng khác cao hơn, cũng như sự giảm giá tiền tệ ở một số nền kinh tế Trung Á. Bước sang năm 2022, ADB dự báo lạm phát khu vực vẫn ở mức 2,7%.
Đối với các tiểu vùng, khu vực Đông Á được dự báo có lạm phát duy trì ở mức 1,5% vào năm 2021 và 2,2% vào năm 2022. Tại Nam Á, lạm phát được điều chỉnh tăng lên ức 5,8% năm 2021 và 5,1% năm 2022.
Lạm phát của các nước Đông Nam Á năm 2021 được dự báo sẽ ở mức 2,3% (thấp hơn ước tính trước đó) và 2,4% cho năm 2022, khi các hạn chế đi lại vẫn được áp dụng để ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh; thị trường lao động và nhu cầu người tiêu dùng tiếp tục yếu tại nhiều nền kinh tế. Ngược lại, giá dầu thế giới tăng cao gây áp lực lên giá cả hàng hóa và dịch vụ.
Dự báo lạm phát năm 2021 của Trung Á được điều chỉnh tăng từ 6,8% trong ADO tháng 4 lên 7,0%, và duy trì ở mức 6,3% năm 2022. Trong khi lạm phát của các nền kinh tế Thái Bình Dương tiếp tục được giữ nguyên ở mức 3,7% và 3,9% cho các năm 2021 và 2022.
Theo SBV